Załącznik Nr 1 do uchwały Nr XVI/151/2004

Załącznik nr 1

do uchwały Nr XVI/151/2004

Rady Miejskiej w Choszcznie

z dnia 23 marca 2004 r.

PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH DLA GMINY CHOSZCZNO

I.WSTĘP

„ Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracja społeczna osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gminy” (art. 4¹ ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz. 1231 i Nr 167, poz. 1372, z 2001r. Nr 128, poz. 1401, z 2003r. Nr 80, poz. 719 i Nr 122 poz.1143).

W szczególności zadania te obejmują:

1. zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych

od alkoholu,

2. udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy

psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,

3. prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie

rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności

dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także

działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach

opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych,

4. wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej

rozwiązywaniu problemów alkoholowych,

5. podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art.13¹ i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego,

6. wspieranie zatrudnienia socjalnego przez organizowanie i finansowanie Centrów Integracji Społecznej.

Aktem prawnym na podstawie którego prowadzona jest realizacja wskazanych działań

jest gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

II. DIAGNOZA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH W GMINIE CHOSZCZNO

Picie napojów alkoholowych jest stałym elementem codziennego życia współczesnych społeczeństw. Wielu dorosłych i zdrowych ludzi znajduje drobne przyjemności w spożywaniu alkoholu i z tego powodu nie ponosi żadnych istotnych szkód.

Spożywaniu alkoholu zawsze jednak towarzyszy pewne ryzyko, a jego obecność w życiu człowieka jest źródłem zagrożeń i tragedii osobistych, szkód zdrowotnych, strat ekonomicznych i moralnych .

Gmina Choszczno to w dużej mierze środowisko popegeerowskie , gdzie narastające bezrobocie i ubóstwo powoduje wzrost liczby osób sięgających po alkohol , które wyrządzają szkodę nie tylko sobie, lecz całej swojej rodzinie.

Na podstawie danych opracowanych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2 - 3% całej populacji stanowią osoby uzależnione od alkoholu, co w mieście stanowi 325 - 488 osób .

Problemy alkoholowe dotyczą około 15% mieszkańców naszego kraju i są powodem bardzo poważnych szkód zdrowotnych oraz stwarzają problemy w normalnym ich funkcjonowaniu. Osoby takie wymagają objęcia ich pomocą terapeutyczną i rehabilitacyjną.

Według danych sprawozdawczych utworzonego w sierpniu 2000 r. w Stargardzie Szczecińskim Niepublicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej - Przychodni Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia w I półroczu 2003r w zakresie uzależnienia i współuzależnienia mieszkańcom Gminy Choszczno udzielono 60 porad. Przez cały 2003 rok trwały intensywne prace nad utworzeniem filii w/w placówki w Choszcznie. W związku z powyższym zawiązano międzygminne porozumienie przez Gminy Choszczno, Bierzwnik, Drawno, Krzęcin, Pełczyce i Recz o wyposażeniu i utrzymaniu w Choszcznie przychodni terapii uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia.

Według danych Rzecznika Grupy AA „Arka” w Choszcznie w ostatnim okresie czasu znacznie zwiększyła się ilość osób uczęszczających na spotkania Grupy, jak również wzrosła potrzeba zwiększenia częstotliwości spotkań. Obecnie Grupa AA „Arka” spotyka się dwa razy w tygodniu tj. w soboty i wtorki.

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Choszcznie w 2003 roku wszczęła 36 postępowań w sprawie leczenia odwykowego . W wyniku prowadzonego postępowania do Sądu Rejonowego w Choszcznie Wydziału Rodzinnego i Nieletnich skierowano 19 wniosków o objęcie leczeniem odwykowym, przy czym 8 było kontynuacją pracy komisji z lat wcześniejszych.

W Miejsko- Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Choszcznie działa Punkt Konsultacyjno - Interwencyjny, w którym pełni dyżur konsultant ds. uzależnień. W punkcie udzielane są informacje i porady dla osób uzależnionych od alkoholu , narkotyków, dla osób współuzależnionych, dla ofiar przemocy w rodzinie i dla wszystkich zainteresowanych tymi problemami. Konsultant ds. uzależnień udziela wsparcia psychicznego i informacji o możliwych środkach zaradczych (poradnie, oddziały odwykowe, środki terapii uzależnień , spotkania grupy AA ) itp. W 2003 roku punkt Konsultacyjno-Interwencyjny odwiedziło 36 osób w tym : osoby uzależnione od alkoholu, dotknięte alkoholizmem jednego z członków rodziny , będące dorosłymi dziećmi alkoholika, dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, osoby uzależnione od alkoholu i narkotyków, osoby będące ofiarami przemocy w rodzinie (ofiary przemocy psychicznej, fizycznej , seksualnej i ekonomicznej) , samotne matki szukające wsparcia , uczniowie , studenci i inne osoby zainteresowane tematyką uzależnień i przemocy w rodzinie. Konsultant ds. uzależnień współpracuje z dyrektorami szkół i pedagogami szkolnymi , uczestniczy w realizacji programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży uczącej się. Zajęcia profilaktyczne prowadzone są we wszystkich rodzajach szkół i mają na celu przekazanie konkretnej i rzetelnej wiedzy na temat konsekwencji używania alkoholu , narkotyków i nikotyny a także dostarczyć młodzieży odpowiednich argumentów , aby kiedyś mogła podjąć odpowiednie życiowe decyzje.

Według danych Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych około 20% nastolatków nadużywa alkoholu w sposób przynoszący poważne szkody dla ich rozwoju fizycznego, psychicznego i moralnego. Przyczyny tego można doszukiwać się w bardzo dynamicznej promocji i zwiększeniu dostępności na rynku napojów alkoholowych, a zwłaszcza piwa. Na dodatek młodzież żyje w przekonaniu, że piwo to przecież żaden alkohol. Ta nowa moda dotyczy zarówno dorastających chłopców, jak i dziewcząt. Tylko 18% młodzieży uważa piwo za alkohol . Ponad połowa młodych ludzi pije alkohol we własnym domu, 14% - u krewnych, co dziesiąty u przyjaciół. Niemal 10% stwierdziło, że pije na ulicy, 4% w lokalu , co setny uczeń pije w szkole. Co piąte dziecko poniżej szesnastego roku życia przyznaje, że raz w życiu było pijane. Podstawowym wyzwaniem jest więc zaangażowanie rodziców i nauczycieli do podjęcia działań o charakterze profilaktycznym .

Funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w Choszcznie przeprowadzili 195 rozmów profilaktyczno-ostrzegawczych z nieletnimi i ich prawnymi opiekunami .Tyle samo wystosowano wniosków do Sądu Rejonowego w Choszcznie - Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, o podjęcie stosownych środków wobec nieletnich.

Mając na uwadze zasadę wspólnych, skonsolidowanych działań wobec nieletnich wystosowano 69 pism do szkół , placówek oświaty i innych instytucji. W 2003 roku prowadzono ogółem 30 arkuszy nieletnich, z których większość to nieletni którzy popełnili czyny karalne, ale są i tacy, którzy dokonywali ucieczek z domu rodzinnego, wagarowali, spożywali alkohol, zażywali narkotyków.

III. SKUTKI NADUŻYWANIA ALKOHOLU

U członków rodzin alkoholowych występują schorzenia somatyczne spowodowane chronicznym stresem, zaburzenia emocjonalne i demoralizacja oraz zubożenie.

Podstawowe grupy osób poszkodowanych to:

. dorośli współmałżonkowie , rodzeństwo i rodzice alkoholików;

. dzieci aktualnie wychowujące się w tych rodzinach;

. dorosłe dzieci alkoholików, u których występują zaburzenia somatyczne i emocjonalne

spowodowane wychowaniem się w przeszłości w tych rodzinach.

W 2003 roku na terenie Komendy Powiatowej Policji w Choszcznie zaewidencjonowano 195 osób nieletnich , z czego 102 to zdemoralizowani nieletni, natomiast 93 to nieletni sprawcy czynów karalnych w tym 69 sprawców przestępstw i 24 sprawcy wykroczeń.

Na terenie tut. Komendy w 2003 roku odnotowano 450 przestępstw, w tym 56 czynów popełniły osoby nieletnie, co stanowi 3,86% ogółem wszystkich przestępstw. Do najczęściej popełnianych kategorii przestępstw przez nieletnich w 2003 roku należą : przestępstwa przeciwko mieniu, życiu i zdrowiu, przestępstwa drogowe oraz z ustawy o narkomanii.

Wykroczenia popełniane przez nieletnich w 2003 roku :

. kradzież - 16

. w ruchu drogowym - 4

. zakłócenie porządku - 2

. nieobyczajny wybryk - 1

. zaśmiecanie - 1

razem wykroczenia - 24 ( w roku 2002 - 39).

Porównując ilość i kategorie wykroczeń popełnionych przez nieletnich w 2002 roku i 2003 r. widoczny jest zarówno spadek ogólnej liczby wykroczeń o 15 jak i spadek wykroczeń w poszczególnych kategoriach. Przestępstwa popełnione na terenie Komendy Powiatowej Policji w Choszcznie przez osoby nieletnie nadal stanowią bardzo mały odsetek ogółu wszystkich przestępstw.

Nieletnimi sprawcami czynów karalnych są zarówno chłopcy jak i dziewczęta w wieku od 13 do 15 lat, którzy w swoim przestępczym działaniu kierowali się chęcią szybkiego i łatwego zysku, motywując się przy tym zasadą, że „nieletni nie ponoszą odpowiedzialności karnej”.

W większości nieletni wywodzą się z rodzin ubogich , patologicznych o podłożu kryminogennym, choć odnotowano również przypadki popełniania czynów zabronionych przez dzieci pochodzące z dobrze sytuowanych rodzin.

W Komendzie Powiatowej Policji w Choszcznie zarejestrowano 2 przypadki wykorzystywania seksualnego osób nieletnich w rozumieniu art. 200 kk, innych przestępstw o

podłożu seksualnym zarejestrowano 7. Jednak najbardziej liczne okazały się przestępstwa z art. 207 kk (znęcanie psychiczne i fizyczne nad rodziną), gdzie ofiarami były również dzieci , a których odnotowano 35. Część z nich znalazła swój finał w Sądzie , część została umorzona z przyczyn wyłączających ściganie. Ofiarami w tego rodzaju przestępstwach okazały się również dzieci.

Funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w Choszcznie sporządzili 47 niebieskich kart dotyczących przemocy w rodzinie.

W 2003 roku izolowano ogółem 605 nietrzeźwych z miejsc publicznych. W tym zatrzymano:

a) w izbach wytrzeźwień - 2

b) w policyjnych pomieszczeniach dla osób zatrzymanych - 118

dowieziono do:

c) placówek służby zdrowia - 124

d) miejsca zamieszkania - 309

Ogółem ujawniono 54 osoby nieletnie pod wpływem alkoholu, które doprowadzono do miejsca zamieszkania lub przekazano rodzicom w Komendzie Powiatowej Policji w Choszcznie.

IV. WYKAZ ADRESÓW PODMIOTÓW ZAJMUJĄCYCH SIĘ PROFILAKTYKĄ I

ROZWIĄZYWANIEM PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA TERENIE

CHOSZCZNA

Lp.	NAZWA PODMIOTU	Adres: Choszczno	TELEFON
1.	Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych	Ul. Wolności 24 Urząd Miejski	765 70-36 wew.153
2.	Inspektor ds. Patologii Społecznych, Osób Niepełnosprawnych i Opieki Społecznej	Ul. Wolności 24 Urząd Miejski	765 70-36 wew. 153
3.	Grupa AA „ARKA”	Ul. Grunwaldzka 30 Miejsko- Gminny Ośrodek Pom.Społ.	765 79-72
4.	Punkt Konsultacyjno-Interwencyjny	Ul. Grunwaldzka 30 Miejsko- Gminny Ośrodek Pom.Społ.	765 79-72

Działania prowadzone przez samorządy gminne nabierają szczególnego znaczenia w kontekście diagnozy przedstawionej przez Światową Organizację Zdrowia w „Raporcie o stanie zdrowia na świecie 2002”. Wskazuje on , że w regionie europejskim alkohol zajmuje trzecie miejsce na liście dwudziestu czynników odpowiedzialnych za całokształt zaburzeń zdrowotnych. Należy podkreślić, że w ciągu ostatniego roku spożycie wódek w skali kraju wzrosło o 25% . Z perspektywa zdrowia publicznego zmiany te należy uznać za niekorzystne i powodujące zwiększenie skali problemów alkoholowych.

5. STRATEGIE PROGRAMU

1. Położenie większego nacisku na profilaktykę i prowadzenia zdrowego, bez nałogów

stylu życia w śród dzieci i młodzieży.

2. Rozwój współpracy pomiędzy wszystkimi podmiotami zajmującymi się profilaktyką i

rozwiązywaniem problemów alkoholowych.

3. Współpraca z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się rozwiązywaniem

problemów alkoholowych .

4. Stworzenie systemu pomocy dzieciom z rodzin z problemami przemocy poprzez

współpracę różnych instytucji oraz rozszerzenie działalności świetlic socjoterapeutycznych.

6. ZAŁOŻENIA PROGRAMU

1. Tworzenie programów informacyjnych i psychoedukacyjnych w szczególności

kierowanych do młodzieży i grup podwyższonego ryzyka w celu promowania trzeźwego stylu życia. Wyłonienie grupy pedagogów ze szkół na terenie Gminy w celu uzyskania informacji aktualnych - obrazu szkół.

2. Zwiększenie skuteczności i dostępności terapii dla osób uzależnionych: utworzenie

Przychodni Terapii Uzależnień i Współuzależnień w Choszcznie.

3. Objęcie terapią i leczeniem osób współuzależnionych.

4. Wspieranie działalności środowisk wzajemnej pomocy osób z problemami alkoholowymi i tworzenie grup AA, AL-ANON, AL-ATEEN, DDA (Przychodnia Terapii Uzależnień i Współuzależnień ).

5. Wspieranie różnych form pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie.

6. Tworzenie i realizowanie szkolnych programów profilaktycznych.

7. Kreowanie zdrowego trybu życia przez Centrum Rekreacyjno Sportowe, kluby sportowe oraz Choszczeński Dom Kultury, a w szczególności organizowanie spartakiad, Dni Choszczna, zawodów sportowych i festynów, Dni Dziecka w szkołach, Kolarskie Kryterium Weissa , zawody kajakarskie.

VII.ZASADY WYNAGRADZANIA CZŁONKÓW GMINNEJ KOMISJI

ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH.

1. Inicjowanie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów

alkoholowych, szczególnie w zakresie określonym we wstępie Programu, należy do

Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych powołanej przez

Burmistrza Choszczna.

2. Komisja odbywa posiedzenia w miarę potrzeby- w pełnym składzie oraz trzyosobowych

składach do przeprowadzenia rozmów motywujących osoby uzależnione do podjęcia leczenia odwykowego oraz zaopiniowania wniosków o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.

3. Za udział w posiedzeniach Komisji jej członkom przysługuje wynagrodzenie w

wysokości dwukrotnej diety za dobę podróży służbowej na obszarze kraju

obowiązującej na dzień posiedzenia Komisja.

4. Członkom Komisji, będących pracownikami Urzędu Miejskiego, wynagrodzenie nie

przysługuje , jeżeli posiedzenie Komisji odbywa się w godzinach pracy urzędu